เอ็งเงิลแบร์ท ด็อลฟูส (เยอรมัน: Engelbert Dollfuß; 4 ตุลาคม ค.ศ. 1892 – 25 กรกฎาคม ค.ศ. 1934) เป็นนักการเมืองฝ่ายขวาชาวออสเตรีย ผู้ซึ่งดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีออสเตรียในระหว่าง ค.ศ. 1932–1934 อันเป็นช่วงสมัยแห่งความวุ่นวายจากวิกฤตการณ์ทางการเมืองและสงครามกลางเมืองภายในประเทศ ทั้งยังเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการเกษตรในหลายรัฐบาลตั้งแต่ต้นทศวรรษ 1930 ในช่วงที่เขาสู่อำนาจ ด็อลฟูสได้กระทำการยุบรัฐสภาประชาธิปไตยและปกครองประเทศภายใต้อำนาจเผด็จการ เขาถึงแก่อสัญกรรมจากการลอบสังหารโดยนักการเมืองนาซีออสเตรียในเดือนกรกฎาคม ค.ศ. 1934ด็อลฟูสเกิดเมื่อ ค.ศ. 1892 เป็นบุตรชายของกรรมกรรายวัน[1] เขาเติบโตในครอบครัวชาวนาคาทอลิกที่ใช้ชีวิตตามวิถีดั้งเดิม และได้รับการศึกษาในระดับมัธยมศึกษาที่โรงเรียนสอนศาสนา ซึ่งส่งเสริมความศรัทธาต่อนิกายโรมันคาทอลิกของด็อลฟูสอย่างลึกซึ้ง[2] ในระดับอุดมศึกษา เขาเข้าเรียนต่อที่มหาวิทยาลัยเวียนนา ซึ่งทำให้ด็อลฟูสมีส่วนร่วมในองค์กรคาทอลิก[2] ใน ค.ศ. 1914 เขาเข้าร่วมสงครามโลกครั้งที่หนึ่งในแนวรบอิตาลี และได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์เป็นจำนวนมาก[2] ในสมัยระหว่างสงคราม ด็อลฟูสเริ่มได้รับอิทธิพลทางความคิดแบบอนุรักษนิยมมากขึ้นเรื่อย ๆ[1] และเมื่อเขาสำเร็จการศึกษาในระดับมหาวิทยาลัย เขาจึงเดินทางไปที่เยอรมนีเพื่อศึกษาการดําเนินงานของสหกรณ์การเกษตร และเข้าปฏิบัติงานในสหภาพชาวนาแห่งนีเดอร์เอิสเตอร์ไรช์ตั้งแต่ ค.ศ. 1922[1] จากนั้นด็อลฟูสจึงเข้าทำงานเป็นประธานสหพันธ์การรถไฟของรัฐ ซึ่งนับเป็นตำแหน่งระดับชาติครั้งแรกของเขา[3]ด็อลฟูสมีความสัมพันธ์กับพรรคสังคมคริสตชนเพียงเล็กน้อย จากการที่เขาเป็นผู้เชี่ยวชาญประเด็นด้านการเกษตร มีความอุตสาหะ และด้วยทัศนคติที่เปิดกว้างของด็อลฟูส ทำให้เขาสามารถเข้าหานักการเมืองหลายฝ่ายได้อย่างสะดวก[4] และการขาดประสบการณ์ในตำแหน่งหัวหน้าบริษัทการรถไฟก่อนหน้านี้ ถือเป็นข้อได้เปรียบสำหรับเขาอย่างยิ่ง เนื่องจากทำให้เขาสามารถสร้างพันธมิตรของฝ่ายต่าง ๆ เพื่อเสริมสร้างการสนับสนุนของรัฐบาลได้[5]ด็อลฟูสเข้ารับตำแหน่งหัวหน้ารัฐบาลในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1932 ท่ามกลางความไม่มั่นคงของพันธมิตรสังคมคริสตชน สันนิบาตกสิกรรม และกองกำลังฟาสซิสต์ไฮม์แวร์ ด้วยรัฐบาลของเขามีคะแนนเสียงนำหน้าฝ่ายค้านในรัฐสภาเพียงเล็กน้อยเท่านั้น[6] ในช่วงก่อน ค.ศ. 1933 ด็อลฟูสถูกมองว่าเป็นหนึ่งในผู้นำที่มีความสายกลางที่สุด และการที่เขายินยอมเจรจากับฝ่ายค้านสังคมนิยมนั้นนำไปสู่การยุติระบบรัฐสภาประชาธิปไตยที่เกิดขึ้นหลังสงครามยุติ[7] ในเดือนมีนาคม ค.ศ. 1933 ด็อลฟูสกระทำการยุบสภาล่างและเริ่มการปกครองประเทศโดยคำสั่ง[8] ด็อลฟูสกลายเป็นที่ถกเถียงกันอย่างมากในหมู่นักวิชาการ จากเหตุที่เขาขึ้นเป็นประธานพันธมิตรที่ไม่มั่นคงระหว่างฟาสซิสต์ เผด็จการ และประชาธิปไตย[9] เขามีความพยายามอย่างต่อเนื่องในการบรรลุข้อตกลงกับขบวนการชาติสังคมนิยม แต่ไม่ประสบความสําเร็จ[10]รัฐบาลของเขาต้องเผชิญกับภาวะเศรษฐกิจตกต่ำครั้งใหญ่ที่เลวร้ายที่สุดในประวัติศาสตร์ออสเตรีย แต่ด็อสฟูสก็สามารถแก้ไขสถานการณ์ทางเศรษฐกิจของประเทศให้กลับมาฟื้นตัวได้อย่างดี[10]ในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1934 มีการประกาศใช้รัฐธรรมนูญฉบับใหม่ ซึ่งถือเป็นจุดเริ่มต้นอย่างเป็นทางการของระบอบเผด็จการที่เรียกขานกันว่า "ลัทธิฟาสซิสต์ออสเตรีย"[8] ด็อลฟูสถึงแก่อสัญกรรมจากการลอบสังหารเมื่อวันที่ 25 กรกฎาคม ค.ศ. 1934 ในระหว่างความพยายามรัฐประหารที่ล้มเหลวของขบวนการชาติสังคมนิยม ซึ่งทำให้ในภายหลัง ตำแหน่งนายกรัฐมนตรีจึงตกมาเป็นของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรมควร์ท ชุชนิค[11]